Giá cả tiếp tục tăng cao từ nay đến cuối năm

Giá cả tiếp tục tăng cao khiến không chỉ người tiêu dùng mà bản thân các nhà quản lý cũng lo lắng.

So sánh về diễn biến thị trường năm 2005 với cùng thời điểm này năm ngoái, ông Nguyễn Tiến Thỏa, Phó cục trưởng Cục quản lý giá Bộ Tài chính nhận xét: “Ngoài 3 điểm giống là giá vận động theo đúng quy luật, thị trường bị tác động nặng của thiên tai, cúm gia cầm, thị trường năm nay còn có 2 điểm khác nổi bật đáng chú ý.

Theo đó, giá nhập khẩu các vật tư cơ bản (xăng dầu, phôi thép, clinke, phân bón, thuốc chữa bệnh) đều tăng cao hơn 25% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, nhờ thắt chặt quản lý, nhiều mặt hàng mang tính độc quyền như: Thuốc chữa bệnh, phôi thép không còn hiện tượng “lũng đoạn thương mại” hay đầu cơ tăng giá.

Vậy từ nay đến cuối năm, thị trường sẽ ra sao, liệu có mặt hàng nào đột nhiên “sốt” hay gây bất ổn? Ông Thỏa nhận định: “Về cơ bản giá các mặt hàng nhập khẩu đều đang khá yên ổn. Ngay cả mặt hàng đáng lo ngại nhất là xăng dầu thì nhiều khả năng giá dầu thô trên thị trường thế giới chắc sẽ không vượt quá mức 60 - 65 USD/thùng”.

Theo ông Thỏa, có 3 yếu tố chính tác động đến diễn biến tăng giá của thị trường. Cụ thể đó là: Việc nhà nước rút giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản; tác động tăng lương mới và khắc phục hậu quả lũ lụt, cúm gia cầm. Vậy, chỉ số giá tiêu dùng 2005 có thể ở mức xấp xỉ 8% như Chính phủ mong muốn hay không?

Nếu căn cứ vào tính toán mới nhất của Tổ điều hành thị trường trong nước (Bộ Thương mại) là CPI tháng 11/2005 sẽ tăng tiếp 0,4% thì rất có thể mong muốn CPI 2005 là 8% của Chính phủ sẽ trở thành hiện thực.

Tuy nhiên, cuối tuần qua, khi phân tích về thị trường tiền tệ trong nước, trước xu hướng giảm giá của tiền đồng so với đôla Mỹ, các chuyên gia tài chính tiền tệ lại “thiên” về khả năng: Quý 4/2005 chỉ số giá tiêu dùng của Việt Nam sẽ là 1,8%, đưa tốc độ CPI năm 2005 lên tới 8,6%. Một số nhà quản lý của Bộ Tài chính và Thương mại thì tỏ vẻ đồng tình với con số CPI vượt trên 8% một chút.

Điện, than, xi măng đang đứng trước lộ trình sẽ đề nghị tăng giá vào năm 2006. Theo đó, phương án mà ngành than đang dự kiến trước khi “kính chuyển” lên Bộ Tài chính xem xét là mong muốn từ năm 2006, sẽ tăng 20% đối với than bán phục vụ sản xuất điện và phân đạm, 44% giá than phục vụ sản xuất xi măng và 41% giá than cho ngành giấy.

Cùng đó, phương án giá điện năm 2006 - 2008 mà Bộ công nghiệp đang khẩn trương xây dựng để trình Thủ tướng cũng đưa ra lộ trình sẽ tăng mỗi năm 1 nấc, lên 900 đồng/kwh vào năm 2006 (đến năm 2008 đạt mức 1.100 đồng/kwh).

Đứng trước sự quan ngại của người tiêu dùng về mặt bằng giá các mặt hàng thiết yếu sẽ tăng cao chót vót khiến đời sống người dân thêm khó khăn, các nhà quản lý cả bên điện và than đều trấn an: Sẽ cân nhắc rất kỹ các đề xuất, đưa ra một lộ trình thích hợp làm sao không gây sốc cho người tiêu dùng và xã hội. Riêng đối với ngành than, ông Thỏa cho hay: Sẽ đề nghị giới hạn than xuất khẩu và thực hiện giảm bù chéo cho 4 hộ tiêu dùng lớn là điện, xi măng, phân bón và giấy.

Theo PGS, TS Trần Đình Thiên - Viện quản lý kinh tế vỹ mô, diễn biến tăng giá trong nước cũng nằm trong mặt bằng tăng chung của toàn thế giới. Điều quan trọng là phải làm thế nào việc kìm giữ giá cần được thực hiện một cách hợp lý, theo hướng không gây đột biến trong xã hội, đảm bảo ổn định sản xuất, và đừng để ngân sách phải bù chi.